1. Ý nghĩa cúng cơm cho người mới mất
Mỗi gia đình khi có người mất thường phải tiến hành các nghi lễ rất quan trọng như sau:
- Lễ cúng mở cửa mả (3 ngày),
- Lễ cúng cơm (trong vòng 100 ngày),
- Cúng tuần,
- Lễ ngũ thất (35 ngày),
- Lễ chung thất (cúng 49 ngày),
- Lễ tốt khốc (cúng 100 ngày),
- Lễ Tiểu Tường (giỗ đầu),
- Đại Tường (giỗ hết),
- Trừ phục (bỏ tang sau 27 tháng),
- Cải tang (bốc mộ),
- Kị nhật (giỗ từ năm 3 trở đi).
Có thể thấy lễ cúng cơm trong vòng 100 ngày cho người mới mất có ý nghĩa vô cùng quan trọng, ý nghĩa của việc đó như sau:
- Thể hiện sự tưởng nhớ, tấm lòng thành kính. Đây là thời điểm để người sống có thể bày tỏ nỗi lòng, những điều chưa kịp nói với người đã mất.
- Bài cúng cơm vong hay còn lại là nghi lễ chúc là cách con cháu bày tỏ mong muốn người quá cố phù hộ cho việc làm ăn được thuận lợi và cuộc sống may mắn.
- Cúng cơm còn thể hiện sự xót thương, là lời tạm biệt với người mới mất.
- Người trong gia đình muốn tiễn đưa người mới mất một đoạn đường cuối cùng.
- Mâm cơm cúng vong cùng các nghi lễ đi kèm là để người đã khuất thanh thản yên nghỉ và sớm được siêu thoát.
2. Bài cúng cơm cho người mới mất
Việc cúng cơm có ý nghĩa tín ngưỡng vô cùng quan trọng, đòi hỏi sự cẩn thận, bài bản và tấm lòng thành kính. Để người đã khuất hiểu được tấm lòng và nhận được cơm cúng, gia quyến nên đọc bài khấn một cách thành tâm nhất. Bài cúng như sau:
Nam mô A Di Đà Phật
Con lạy chín phương trời, con lạy mười Phương Đất, lạy Chư Phật
Con lạy Thành hoàng và các chư vị Đại Vương
Con lạy ngài Táo Phủ Thần Quân
Con lạy các vị gia tiên tổ họ
Hôm nay là ngày … tháng… năm
Con là …. (xưng tên) là … (con trưởng hoặc cháu đích tôn).
Theo lệnh các phụ mẫu, cô dì chú bác, các anh, các chị, anh rể em dâu, các con, các cháu…. Kính lạy.
Nay nhân lễ Chúc Thực theo nghi lễ ngàng xưa. Chúng con xin kính dâng một chút lễ mọn để biểu thị tấm lòng. Trước linh vị của: Hiển… chân linh. Con xin kính cẩn thưa rằng:
Nhân sinh tại thế
Dù tám chín mươi hay đôi ba mươi năm cũng kể một đời
Song vận số là điều không thể tránh được
Nhớ thuở trước, hồn trong buổi xuân xanh
Ơn phụ mẫu sinh thành, dưỡng dục, dạy dỗ ngày đêm
Đường ăn, nỗi ở, việc cửa việc nhà, lo bề gia thất
Cho sum họp trúc, cương thương đạo cả
Lòng những nỗi lo đền ơn, hiếu thảo
Ba lo bảy nghĩ, bề bộn trăm bề
Sao cho vẹn toàn đường nọ lối kia
Dù rằng khó nhọc nhưng chưa cam thỏa dạ
Bỗng đâu gió cả, phút bẻ cành mai,
Hoa lìa cây, rụng cánh tơi bời.
Yến kia lìa tổ, trăng lặn sao dời
Giờ hồn đã về với Tây Trúc
Nay quạnh bóng, đêm vắng năm canh
Giờ bóng hình thấp thoáng ngoài mành, trên khói
Ai hay số mệnh, hết đợi thôi chờ
Tiếc thay, thuốc trường sinh chưa được Vương Mẫu trao
Bút sổ tử Nam Tào đã sớm định
Xét lòng con cháu như đau cắt ruột
Cầu Thần Phật độ trì, cho vong hồn siêu thoát
Bùi ngùi cám cảnh, tuôn rơi hàng nước mắt dầm dầm
Nhớ nơi ăn, chốn ở, buồng nằm
A di đà phật, a di đà phật, a di đà phật
Khi đọc bài cúng cơm cần đảm bảo trôi chảy, không sai sót.